И по Тито, пак за Тито

Тој што го смисли слоганот „И по Тито – Тито“ беше толку маркетиншки гениј што треба да се почести на некаков регионален семинар на кој се собираат слични спин-доктори, пропагандисти или матикаши, со највисоки почести. Бидејќи таквите семинари или кругови најчесто се одржуваат на Јадранот, Бриони мора да биде блиску, што е уште еден доказ дека овој поединец бил пророк, макар и ненамерно. Ако е жив, што е малку веројатно, треба да му се поклонат. Ако е починат, тогаш постхумно треба да биде вклучен во салата на славните, како гуру на легендарните шеми.
Непознатиот херој на политичкиот маркетинг, ако веќе влеговме во фиктивниот трилер, секако не беше свесен дека со својот слоган не само што постави платформа за десетгодишен опстанок на дезориентираните партиски републикански раководства и федерални власти, туку таа некрофилска реченица му го продолжи животот на мистериозниот Јосип Броз засекогаш. Така се создаде впечаток дека тој како дух во кичмаршалската униформа на врховен командант на копнените, морските и на воздушните сили, владее со нашите судбини и од другиот свет. Доживотниот претседател на СФРЈ стана бесмртен шеф на државата, чија сенка лебди над оние црвени мангупи што ги сменија своите идеологии, шинелите и комплетниот дизајн, претворајќи се во националисти, демократи, монархисти, тајкуни или криминалци во сите федерални единици на распарчената земја, па сѐ до оние ретките, главно губитници, кои не се снајдоа со ваквото експресно контрареволуционерно ребрендирање. Другите се презрени во светот, но сепак носталгично затрескани во него и неговите илузии.
Штом Александар Шапиќ, шеф на привремената власт на градот Белград, предложи Тито да се пресели во Кумровец, од каде што потекнува, а Куќата на цвеќето да стане место каде што ќе почиваат српските великани, како дел од српскиот историски музеј, прогласен е „црвен аларм“. И во Србија и во поранешната Југа, на чии локации, особено во Хрватска и Сараево, се појавија разни колоритни ликови, кои изразија желба да ги преземат посмртните останки на Тито. Меѓу нив е и хрватскиот бизнисмен и началник на општината Кумровац, каде што, според јавните историски извори, е роден Јосип Броз.
Како што наближуваат избори во Белград, комунално-ревизионистичката идеја на Шапиќ се сфаќа како дел од предизборната кампања. Но духовите повторно се појавија, спијачите се разбудија, се разбуди носталгија, оздравеа некогашните внатрешни непријатели и реакционери, граѓаните, главно од јаслите на Тито, огорчени, што само потврдува дека и 44 години по неговата природна смрт, Тито никогаш не бил пожив.
На почетокот на деведесеттите, Воја Шешељ го разбра целиот маркетиншки потенцијал на брендот Тито, па луташе низ Белград со кол на грбот, иако на Воја овде би му додал и еден венец лук околу рамениците, за да ја претставам умешноста на овој политички гениј, кој смислил совршен план да се пресели во српскиот парламент, со тоа што конечно ќе го убие најмоќниот антисрпски вампир! Воја сакаше да изврши диверзантски четнички упад во Куќата на цвеќето и симболично да го набие маршалот со колец, како прв српски ѓавол убиец со шубара и кокарда на главата.

Во тоа време Куќата на цвеќето ја чуваше младиот офицер на ЈНА, Веселин Шљиванчанин, со задача да го застрела Шешељ со пиштол, ако случајно некогашниот брилијантен титоист, преименуван во четнички војвода, го сквернави светото место на комунистите. Воја не го уби вампирот, но неговиот напад врз мртвиот Тито ја воодушеви будната старост и созреана младост на четниците, Веселин не пукаше, а Тито остана таму каде што почива денес.
Кој навистина беше најголемиот син на нашите народи и националности? Еден од најголемите српски историчари ми вели дека немал лична карта или пасош, но се однесувал како да ги има сите потребни документи на овој свет, од Христа па наваму. Зборуваше руски и германски подобро од српски и хрватски, за него сѐ уште се шушка дали е Јосип Броз од Кумровац или некој друг, а можеби и трето лице, нема документи за него во достапните светски архиви на големите сили или тие се чуваат во еден од тајните трезори. Но она што е сигурно е дека овој пиштолџија на Коминтерната ја предводел Народноослободителната војска на Југославија, дека имал неспорна репутација во светот како командант на една од победничките сили во Втората светска војна, дека тогаш владеел со црвена Југославија како фараон, која се отцепува од Сталин и гравитира помеѓу капиталистичкиот Запад и Варшавскиот пакт, создавајќи модел на мек социјализам и неврзано движење.
Легендата вели дека Добрица Ќосиќ и Александар Лека Ранковиќ ја знаеле вистината за него, но дека нивната логична желба да преживеат не им дозволила да ја кажат докрај, додека само уште други двајца знаеле дали Тито навистина е погребан таму каде што сите мислеле дека е. Таа вистина во нивните гробови ја однесоа поранешниот шеф на југословенската тајна полиција, Стане Доланц, и комунистичкиот лидер од Косово, Фадиљ Хоџа.
Но создавајќи свој култ на личноста, заснован на елиминација на политичките противници и масовните стрелања во првите повоени години, Тито одржа заедно шест нации и три религии, формирајќи напредна социјалистичка класа на работници, селани и чесна интелигенција, истовремено развивајќи самоуправен социјализам чии придобивки сè уште ги чувствуваме. Многумина со право ќе речат дека неговата Југославија била влез во гробот на српскиот народ, со создавање две провинции, но неговите бранители ќе речат дека во неговото црвено и помпезно кралство сите Срби живееле во една држава.

Несомнениот волшебник на светската политика, со раскрвавени раце и опкружен со световен гламур, всушност беше еден од најголемите изведувачи на совршено маркетиншката комунистичка естетика. Впрочем, зарем Че Гевара сè уште нема статус на светска поп-икона?
Заводливоста на нивните маркетиншки слогани, мелодичноста на партизанските песни и бендовите што маршираа поседуваа таква енергија и музикалност што можеме да зборуваме за своевидно маркетиншко совршенство на тоталитарните режими. На крајот на краиштата, Пабло Пикасо нацрта рекламен постер за партизанскиот спектакл „Битката на Неретва“. Кога се снимаше филмот „Сутјеска“, за улогата на Тито беше ангажиран Ричард Бартон. Инаку, и двајцата сакаа виски и жени.
Неговиот погреб беше можеби најголемиот планетарен настан од ваков вид. Странецот, кој, единствено е сигурно, не бил Србин, Србите најмногу го обожавале за време на неговиот живот. Ако желбата на Тито беше да биде погребан во Белград, зошто да го преселиме на место каде што ретко одеше, каде што беше неговото родно место или каде што беше посакуван, како Сараево, каде што не сакаше да се одмори.
Човек без ниту една напишана книга, а беа испечатени во милиони примероци како збирка од неговите реферати напишани од други, комунист чии прсти беа многу повешти со клучеви од пијано отколку со струг, водач на антифашистичкото движење што беше кралски пречекуван од Винстон Черчил, Ричард Никсон, Џон Кенеди, Леонид Брежњев и од лидерите на арапскиот и африканскиот свет, тоа се само симболи на дел од нашата историја и нашите животи.
По Тито останавме ние, но уште не знаеме што да правиме со него! Значи, ова е приказна за нас, кои го чуваме бесмртен. И по Тито – пак зборуваме за Тито! Во ред е, тој навистина создаде младина што не треба да се грижи за својата и неговата иднина!

Александар Апостоловски

(Политика.рс)

Извор

Најново

ПОВРЗАНИ ОБЈАВИ
КОЛУМНИ