Чекам Холивуд да се ослободи и да одиграм епизода во „Војна и мир“, намќорна тетка што знае сè за секого и ситно мрмори со шолја чај во убаво насликани порцелански чаши
Замислував дека сум Наташа Ростова. Ние девојките се определувавме за Андреј Болконски, а попаметните го претпочитаа Пјер Безухов.
Денес, мислам дека повеќето тинејџери не разбираат кој е тоа. Не знам дали „Војна и мир“ на Толстој испадна од списокот за читање долго пред украинската војна, можеби сè уште е задолжителен. Секој, ако воопшто го прочита, го чита дигестот, скратено издание на интернет. Моравме да ги знаеме двата тома, вистината е дека тие војни на Кузњецов и Наполеон честопати беа прескокнувани. Како би изгледало ова воено лудило денес ако Зеленски и неговиот тим го читале Толстој, ако Американците можеле да сфатат дека руската аристократија зборува француски, дека дури ни Наполеон не ги освоил воено, дека историјата започнува многу пред откритијата на Колумбо за Америка и други континенти.
Точно, зошто во 21 век некој би се сеќавал на освојувањето на Александар Македонски, или каде била Персија, кога сѐ што не завршило во холивудските филмови не се ни случило. И сега можам да ги набројам лекциите од историјата на кои нѐ учеа во таа социјалистичка Југославија или ни ги кажуваа постарите од нас. Така, сега култот на женската убавина не е софистицирана Наташа Ростова туку Барби. Татко ми ми донесе барбика од Америка во шеесеттите, не ми се допадна, ја претпочитав мојата Пишта, кукла во унгарска носија. Нема враќање назад, девојките си играат со розовите куќички на Барби, момчињата минаа – ги имаат хероите од „Војна на ѕвездите“ или „Господарот на прстените“.
Така го разбирам ова лудо време на декаденција во кое се наоѓа светот. Порцеланските кукли од претходните векови се силиконските барбики на денешницата. Како што девојките се гледаат себеси во своите кукли, денес сакаат големи гради, тесен струк, напрчени усти, подигнати јаготки и фиксирани веѓи. Изгубен е изразот на лицето, сите личат на консумеристичката американска култура во која веќе долго време нема идентитет.
Сега веќе звучам како сè уште да сум уште во времето на просветителите и дека сега треба да го воведам образованието во дигиталната ера. Невозможна мисија. Илузијата за слобода на мислење во време кога вашата банка има целосен увид во вашето движење и трошење преку вашата банкарска картичка, можеби не го знае бројот на моите чевли, но го знае бројот на чевли што ги купив. Ми велат дека можеби ме прислушуваат, можат слободно и така знаат во колку часот сум пиела кафе во кафулето и кога сум се отчукала за да влезам во канцеларија.
Сега како да им објаснам на барбиките која е Наташа Ростова и зошто сонував дека Андреј Болконски ми се додворува на балот пред некој ден. Каква врска има тоа со селфи и крената нога во коленото, зошто девојка во високи потпетици се слика во тоалет на кафуле и мисли дека животот ќе ѝ биде подобар ако се вози во „ренџ ровер“ и закажува уште една естетска интервенција пред дваесет и петтата година. Сакаат да бидат популарни, но не знаат што значи тоа. Во времето на Наташа, популарноста се мереше со списокот на млади момчиња што ја поканиле да танцуваат.
Руската култура и историја се забранети во западниот свет, тие таму се пукаат којзнае по кој пат со или без причина. Таму отсекогаш владееле некои диктатори, од Петар Велики до денес, сигурно. Тоа никогаш не ја спречило културната елита да создава големи дела, не е возможно да се избрише ничија култура со гума, музиката, книгите, сликите се трајни записи и ничиј декрет никогаш не успеал да ги уништи. Јас сум дете на рокенролот, знам само англиски, не успеав да го совладам францускиот, не пробав ни руски. По Толстој се префрлив на Кина и подоцна дојдоа Перл Бак, Орвел, Хесе и слични. Засекогаш ќе верувам дека животот е само рокенрол и страдам што не сум била на бал барем еднаш, имав список со потенцијални можности, на крајот, по неколку обиди, сфатив дека Пјер Безухов е најдобар за мене. Моето учење започна со „денес станувам пионер…“. Се надевам дека нема да заврши на „Магичен рид“.
Чекам Холивуд да се ослободи и јас да играм епизода во „Војна и мир“, намќорна тетка што знае сè за секого и ситно мрмори со шолја чај во убаво насликани порцелански чаши.
Дубравка Марковиќ
(Политика.рс)